Dat dansen gezond is, weten we intussen. Maar welke invloed heeft dans op de hersenen en cognitie van gezonde volwassenen van middelbare leeftijd en ouder? Wij namen een Spaans onderzoek onder de loep om het antwoord te weten.

Onderzoek wijst uit dat veroudering een negatieve invloed heeft op verschillende cognitieve functies. De mate waarin veroudering invloed heeft, is heel individueel verschillend. Sommige senioren vertonen praktisch vergelijkbare cognitieve prestaties als jongvolwassenen, terwijl anderen van dezelfde leeftijd een substantiële cognitieve achteruitgang vertonen. Kan dansen helpen bij het tegengaan van de negatieve invloeden die veroudering met zich meebrengt?

“Gaat dans leeftijdsgebonden cognitieve en hersenachteruitgang tegen bij volwassenen van middelbare leeftijd en ouder?”

Onderzoek
M. Muiños en S. Ballesteros stelden zich dezelfde vraag en publiceerden in 2021 een onderzoek omtrent dit thema. Voor hun systematische review, een vorm van wetenschappelijk onderzoek waarbij resultaten van bestaande onderzoeken worden gebundeld, screenden ze 1051 studies, waarvan er 35 studies voldeden aan de geschiktheidscriteria. De studies toonden aan dat dans de hersenstructuur en -functie verbetert, evenals fysieke en cognitieve functies.

Resultaten
Dans, een activiteit in meerdere domeinen die aërobe activiteit, coördinatie en cognitie combineert die wordt uitgevoerd in een sociale omgeving. Over het algemeen geven de resultaten aan dat dans verschillende aspecten van hersenen en cognitie bij oudere volwassenen verbetert.

Dans is gerelateerd aan proprioceptieve vaardigheden, sensomotorische lichaamsrepresentatie en ruimtelijk inzicht. Dans stelt ook cognitieve eisen, omdat dansers verschillende en veeleisende stapsequenties moeten onthouden. Bovendien heeft het een artistieke component die, in combinatie met muziek, van invloed kan zijn op aanvullende cognitieve en hersenfuncties zoals creativiteit, emotionele intelligentie of divergent denken. Het heeft ook een affectieve component, omwille van de sociale interactie.

Aërobe lichaamsbeweging heeft invloed op de dikte van de grijze stof in onze hersenen en een verbeterde cognitieve functie. Coördinatieoefeningen hebben dan weer een positieve invloed op visueel-ruimtelijke vaardigheden. Dansen is combineert al deze zaken.

Fysieke, cognitieve en sociale stimulatie kunnen de negatieve effecten van veroudering gedeeltelijk omkeren vanwege neuroplasticiteit. Neuroplasticiteit is het vermogen van het brein om zich te herstellen en regenereren. Met neuroplasticiteit wordt zowel de aanmaak van nieuwe hersencellen (neuronen) als de aanmaak van nieuwe verbindingen tussen deze neuronen bedoeld. Het is een compensatiemechanisme dat in staat is om structurele en functionele hersenveranderingen aan te brengen. Uit het onderzoek blijkt dat dans neuroplasticiteit induceert en de cognitie verbetert bij gezonde oudere volwassenen.

Conclusie
Dansen kan effectief zijn voor het induceren van neuroplasticiteit van de hersenen. De duur en de intensiteit van de dansoefening kunnen belangrijk zijn om hersenveranderingen en cognitieve verbeteringen te induceren.

Het onderzoek in 4 stellingen

  • Dans combineert aerobics, coördinatie en cognitieve oefening.
  • Dans is een vrijetijdsbesteding die mensen motiveert en emoties oproept.
  • Dans verbetert de hersenstructuur en functie van oudere volwassenen.
  • Danstraining heeft een beschermend effect op de cognitie bij oudere volwassenen.
Bronvermelding:
Muiños, M.M., Ballesteros, S.B., (februari 2021) Does dance counteract age-related cognitive and brain declines in middle-aged and older adults? A systematic review, SienceDirect, geraadpleegd op 30 oktober 2024, Van <https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0149763420306680>